مهندسی اقتصاد کشاورزی

معرفی رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی

سرزمین پهناور ما ایران با داشتن اراضی کشاورزی فراوان و آب و هوا و اقلیم مناسب، ظرفیت بسیار خوبی برای کشاورزی دارد. توسعه بخش کشاورزی می تواند در پیشرفت و توسعه کشور نقش اساسی داشته باشد. برای موفق شدن در این راه باید از کشاورزی به روش سنتی فاصله گرفته و روش های مدرن کشاورزی را در کشور پیاده کنیم. در این مسیر وجود متخصصان کشاورزی در زمینه های مختلف بسیار ضروری است.اقتصاد کشاورزی مجموعه ای از علوم و روشها است که عوامل اقتصادی موثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی موجود بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصادی را در تولید و توسعه کشاورزی مورد بحث و بررسی قرار می دهد.اقتصاد کشاورزی روشهای استفاده مطلوب بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق شیوه ها و ابزار کارآمد خود مورد مطالعه قرار می دهد. هدف از ایجاد این رشته، تربیت نیروهای متخصص و کارآمدی است که بتواند با تکیه بر دانش و اندوخته های علمی و تجارب عملی خود به عنوان کارشناس اقتصاد کشاورزی به تهیه و تدوین طرحهای توسعه کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها در سطوح مختلف منطقه ای و یا ملی بپردازند و همچنین از طریق به کارگیری روشهای تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدلهای ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع و یا معرف مواد غذایی و مواد خام، راهکارهای مناسبی را ارائه نمایند.

اهمیت و جایگاه در جامعه 

با عنایت به اهمیت تولید کشاورزی در امنیت غذایی جامعه و نیز ضرورت توجه به ابعاد اقتصادی تولید، اقتصاد کشاورزی به عنوان یکی از شاخه های علوم کشاورزی ، از حدود یک قرن پیش در کنار سایر رشته های کشاورزی بتدریج مطرح شد و با سیر تکاملی اش امروزه بشکل یک دانش منسجم و مدون در مراکز آموزش عالی و تحقیقاتی در اختیار مشتاقان علم و جامعه کشاورزی قرار گرفته است. در عرصه فعالیتهای زراعی، حضور متخصصانی که علاوه بر دانش کشاورزی، اصول علم اقتصاد را نیز فراگرفته باشند و بتوانند با استفاده از تجربیات و دانش خود، در زمینه برنامه ریزی و تهیه طرحهای تولیدی محصولات کشاورزی به طور اقتصادی فعالیت کنند از ضروریات تحول کشاورزی کشور است و این امر، جایگاه و اهمیت رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی را بخوبی مشخص می کند. 

توانایی های فارغ التحصیلان 

همان طور که بیان شد، دانش آموختگان مهندسی اقتصاد کشاورزی پس از پایان تحصیلات و دوره آموزشی خود، می توانند در زمینه های مختلف تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی و مواد خام مورد نیاز سایر بخشها مسؤولیتهایی را بپذیرند که برخی از موارد مهم این مسؤولیتها به شرح زیر است. ۱- تهیه و تدوین طرحهای کشاورزی و ارزیابی اقتصادی آنها. ۲- توجیه یک طرح کشاورزی از نظر اقتصادی و یا مقایسه چند طرح. ۳- بررسی و مطالعه اقتصادی طرحهای عظیم مرتبط با بخش کشاورزی مانند سدها، سردخانه ها و….. ۴- تهیه الگوی کشت و یا تولیدی برای واحدهای کوچک و بزرگ کشاورزی از ابعاد اقتصادی. ۵- بررسی هزینه ها و درآمدهای تولیدات کشاورزی. ۶- مدل سازی ریاضی برای تعیین ضرایب فنی عوامل تولید، میزان کارایی آنها و یا تخصیص زمینه منابع تولید. ۷- بازاریابی و بازاررسانی محصولات کشاورزی در داخل و خارج از کشور. ۸- همکاری با مهندسان مشاور طرحهای کشاورزی منطقه ای و یا ملی در ارتباط با توجیه اقتصادی آنها. ۹- ارائه طرحهای تحقیقاتی در ارتباط با مسائل مختلف اقتصاد کشاورزی. ۱۰- آموزش نظریه های علمی اقتصاد کشاورزی. 

گرایش های رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی

۱- سیاست و توسعه کشاورزی

۲- اقتصاد تولید و مدیریت واحدهای کشاورزی

۳- اقتصاد منابع طبیعی و محیط زیست

۴- بازاریابی محصولات کشاورزی

موقعیت شغلی رشته مهندسی اقتصاد کشاورزی

مراکز و واحد های  مختلفی در تولید ، تبدیل ، توزیع ومصرف محصولات کشاورزی نقش دارند و به گونه ای با مسائل اقتصاد کشاورزی مرتبط می باشند ؛ بنابراین هر یک از این مراکز و واحد ها به تناسب  ماهیت فعالیت خود ، اقدام به جذب فارغ التحصیلان این رشته برای تامین نیازهای خود می نمایند. برخی از این مراکز به شرح زیر است:۱- وزارت کشاورزی- سازمان ها وادارات کل کشاورزی.۲- سازمان تحقیقات وآموزش و ترویج کشاورزی .۳- وزارت جهاد سازندگی- بخش تحقیقات اقتصادی و اجتماعی .۴- بانکها ، بویژه بانک کشاورزی .۵- شرکتهای مهندسان مشاور در امور کشاورزی .۶- کشت وصنعتهای بزرگ تولید کشاورزی .۷- دانشگاهها ومراکز آموزش عالی .۸- سازمان تعاون روستایی.۹- سازمان اتکا (وزارت دفاع).۱۰- تعاونی های تولید روستایی.شایان ذکر است که در مورد اشتغال دانش آموختگان مهندسی اقتصاد کشاورزی باید به این نکته مهم توجه نمود که متاسفانه در دوره های گذشته وتا سالهای اخیر به اقتصاد  کشاورزی چندان اهمیتی داده نشده است و زمینه اشتغال تا چند سال پیش برای این رشته  مناسب نبود اما پس از برنامه پنج ساله دوم خوشبختانه اهمیت وضرورت اقتصاد کشاورزی مورد توجه و اقبال مسئولان و دولتمردان قرار گرفته وروز به روز بر اهمیت آن افزوده می گردد این امر میزان نیاز به مهندسان اقتصاد کشاورزی را به طورچشمگیری افزایش داده است به گونه ای که می توان گفت تقریبا تمامی فارغ التحصیلان این رشته جذب بازار کار شده و مشغول فعالیت می باشند ؛ در  آینده نیز بازار کار بهتری برای این فارغ التحصیلان فراهم خواهد بود.

رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی چیست ؟ درآمد و بازار کار آن

رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی از مجموعه رشته های گروه علوم تجربی بوده و در زیر گروه ۵ مجموعه رشته های آن در کنکور سراسری قرار گرفته است. هدف رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی بررسی مسائل اقتصادی بخش کشاورزی و ارائه روش ها و پیشنهاداتی برای رفع مشکلات می باشد. پذیرش رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی در بیشتر دانشگاه های کشور امکان پذیر می باشد. بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی را می توان در مراکز مرتبط با بخش کشاورزی جستجو نمود. درآمد رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی می تواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار داشته و مقادیر متفاوتی را شامل شود. در ادامه این مقاله به معرفی رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی و بررسی میزان درآمد، فرصت های شغلی، ادامه تحصیل، گرایش ها و دانشگاه ها و دروس رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی می پردازیم. با ما همراه باشید.

نشریه علمی جهان شیمی فیزیک به بررسی و تحقیق در مورد رشته های دانشگاهی دیگری نیز پرداخته است. رشته های دانشگاهی همچون : علوم و مهندسی صنایع غذایی، مهندسی فضای سبز، مهندسی طبیعت، علوم و مهندسی باغبانی، علوم و مهندسی خاک و … .

فهرست مطالب

معرفی رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی

درواقع از لحاظ علمی رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی بخشی از علم اقتصاد بوده و برای بهینه کردن تولید و توزیع غذا و مواد خوراکی، نظریه‌های مختلف اقتصادی را ارائه می دهد. در گذشته هم این رشته شاخه ‌ای از علم اقتصاد بود که به مطالعه و بررسی کاربری زمین ها می پرداخت. در واقع هدف از تشکیل این رشته حفاظت از اکوسیستم خاک و افزایش بازده محصولات کشاورزی بود. اما با گذشت زمان و پیشرفت علم، در قرن بیستم، این رشته توسعه یافته و دامنه‌ی آن بسیار وسیع‌ گردید و در آن به مسائل دیگری نیز پرداخته شد.

امروزه اقتصاد کشاورزی از رشته ‌ها و زمینه ‌های کاربردی متنوعی برخوردار بوده و به طور قابل توجهی با اقتصاد متعارف همپوشانی دارد. اقتصاد کشاورزی در رشته ‌هایی مانند : اقتصاد سنجی، اقتصاد، اقتصاد توسعه و اقتصاد محیط زیست مشارکت‌ های بسیاری نموده است.

نکته

تأمین نیازهای غذایی همواره یکی از مشکلات اساسی انسان از زمان های گذشته تا حال بوده و امنیت غذایی یکی از مهم ترین اهداف و برنامه‌ های دولت ‌ها بوده ‌است. بنابراین برای حفظ امنیت غذایی جوامع باید به ۲ عامل توجه شود :

تولیدات کشاورزی نیز خود نیازمند دو گروه عوامل تأثیرگذار تولیدی می باشند:

بنابر این وجود عوامل فیزیکی و غیر فیزیکی تولید در کنار هم برای تولیدات کشاورزی بهینه لازم بوده و در کنار هم باعث تحقق اهداف این رشته می شوند.

دروس مورد نیاز برای قبولی رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی چیست ؟

برای پذیرش در رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی باید از طریق شرکت در کنکور سراسری علوم تجربی اقدام نمود زیرا این رشته در مجموعه رشته های زیر گروه ۵ رشته های علوم تجربی قرار گرفته است. درس ریاضی با دارا بودن ضریبی برابر با ۳ در کنکور سراسری این رشته به عنوان مهم ترین درس شناخته می شود. دروس فیزیک و شیمی و زیست شناسی نیز با دارا بودن ضرایبی برابر با ۲ از دروس تأثیر گذار دیگر بشمار می آیند. درس زمین شناسی نیز برای قبولی رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی ضریبی برابر با ۱ داراست.

مهارت ها و وظایف فارغ التحصیلان رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی چیست ؟

دروس دانشگاهی رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی چیست ؟

پس از پذیرش در این رشته دانشگاهی برای اخذ مدرک کارشناسی رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی باید ۱۳۵ واحد درسی گذرانده شود. از این واحد ها ۲۰ واحد دروس عمومی، ۷۸ واحد دروس اختصاصی، ۲۸ واحد دروس اختصاصی اجباری و ۹ واحد دروس اختصاصی اختیاری را شامل می شوند.

دروس عمومی : دروس عمومی : مبانی نظری اسلام، ادبیات فارسی، اخلاق اسلامی، زبان عمومی، انقلاب اسلامی، تربیت بدنی ۱و۲، تاریخ و تمدن اسلامی، آشنایی با منابع اسلامی.

دروس اصلی : زبان خارجی، اصول سازمان و مدیریت، حقوق تجارت، مبانی جامعه شناسی، ریاضیات ۱، ریاضیات ۲، پول و بانکداری، آمار ۱، آمار ۲، روش تحقیق، اقتصاد خرد۱، اصول حسابداری ۱، اصول حسابداری ۲، اصول بیمه اسلامی، اقتصاد خرد ۲، اقتصاد کلان ۱، اقتصاد کلان ۲، مبانی فقهی اقتصاد اسلام، اقتصاد بخشی عمومی ۱، نظام اقتصادی صدر اسلام، نظام های اقتصادی، تجارت بین الملل، اقتصاد توسعه.

دروس اختصاصی : اقتصاد کشاورزی، توسعه و سیاست کشاورزی، اقتصاد منابع، اقتصاد سنجی، ارزیابی طرح های اقتصادی، بازاریابی محصولات کشاورزی، مدیریت مزرعه، جامعه شناسی روستایی، پژوهش عملیاتی.

دروس اختیاری : توسعه اقتصادی روستا، اقتصاد مدیریت، اقتصاد منطقه ای، اقتصاد تعاون، اصول آبیاری، اصول زراعت، اصول دام‌پروری، اقتصاد کشورهای با برنامه ریزی متمرکز، مسائل اقتصادی کشورهای جهان سوم، بانکداری اسلامی، آشنایی با برنامه نویسی و بسته های کامپیوتری، حسابداری شرکت ها، حسابداری صنعتی، مدیریت مالی ۱، اقتصاد کار و نیروی انسانی، اصول بیمه، بیمه محصولات کشاورزی، بازار رسانی محصولات کشاورزی. (دانشجو موظف است ۹ واحد از دروس اختیاری را بگذراند).

دانشگاه های رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی چیست ؟

پذیرش در این رشته تحصیلی در دانشگاه های دولتی و همچنین دانشگاه آزاد انجام می شود. در ادامه به برخی از دانشگاه ها که در این رشته دانشگاهی پذیرش دارند اشاره شده است.

دانشگاه تبریز، دانشگاه تهران، دانشگاه تربت حیدریه، دانشگاه گیلان، دانشگاه زابل، دانشگاه سید جمال الدین اسدآبادی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، دانشگاه شیراز، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی رامین اهواز، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه اردکان، مجتمع آموزش عالی سراوان، دانشگاه کردستان، دانشگاه جیرفت، دانشگاه آزاد بابل، دانشگاه آزاد بیرجند، دانشگاه آزاد تهران، دانشگاه آزاد چناران، دانشگاه آزاد داراب، دانشگاه آزاد دزفول، دانشگاه آزاد سیرجان، دانشگاه آزاد شهرکرد، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات اهواز، دانشگاه آزاد علوم و تحقیقات تهران، ، دانشگاه آزاد قایم شهر، دانشگاه آزاد گرگان، دانشگاه آزاد گنبدکاووس، دانشگاه آزاد مشهد، دانشگاه آزاد کرج.

ادامه تحصیل و گرایش های رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی چیست ؟

ادامه تحصیل رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی هم در کشور ما ایران و هم در کشور های خارجی امکان پذیر می باشد. علاقه‌مندان به این رشته تحصیلی می توانند برای ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری اقدام نمایند. برخی از گرایش های رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی در ادامه اشاره شده است :

بازار کار و آینده شغلی رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی چگونه است ؟

آینده شغلی و بازار کار رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی را می توان در تمام مراکز مرتبط با کشاورزی جستجو نمود. اما باید به این نکته اشاره نمود که اشتغال دانش آموختگان این رشته تا سال های اخیر خیلی مناسب نمود و در کشور ما ایران به اقتصاد کشاورزی چندان اهمیتی داده نمی شد، اما با پیشرفت تکنولوژی و پس از برنامه پنج ساله دوم خوشبختانه ضرورت وجود این رشته مورد توجه مسئولان کشور قرار گرفت. امروزه نیاز به مهندسان اقتصاد کشاورزی به‌طور چشمگیری افزایش پیدا کرده و تقریباً بیشتر فارغ التحصیلان این رشته جذب بازار کار شده و فرصت های شغلی مناسبی می یابند. آینده شغلی نیز برای این فارغ التحصیلان این رشته مناسب پیش بینی می شود. برخی از مراکز و مشاغل اشتغال کارشناسان این رشته در ادامه آورده شده است.

درآمد رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی چیست ؟

درآمد رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی بسیار وابسته به محل اشتغال می باشد. اینکه کارشناسان این رشته در بخش های دولتی مشغول به کار شوند یا بخش های خصوصی می تواند بر میزان حقوق و درآمدشان تأثیر گذار باشد. مراکز دولتی طبق قانون کشور و به صورت از قبل تعیین شده به کارکنان خود حقوق پرداخت می کنند. اما مراکز خصوصی حقوقی مبتنی بر مهارت و تجربه کارشناسان پرداخت می نمایند. بنابراین کارشناسان این رشته با افزایش سطح مهارت و دانش و تجربه خود می توانند درآمد های بیشتری را کسب نمایند.

مزایا و لزوم وجود رشته دانشگاهی اقتصاد کشاورزی چیست ؟

کشور ما ایران اراضی کشاورزی فراوانی داشته و با آب و هوا و اقلیم مناسب، ظرفیت بسیار بالایی برای کشاورزی داراست. پیشرفت و توسعه کشور می تواند با توسعه این بخش، پیشرفت چشم گیری داشته باشد. برای موفقیت اقتصادی این رشته، باید با کشاورزی به روش سنتی خداحافظی و روش های مدرن کشاورزی را در کشور پیاده نمود. وجود متخصصان رشته اقتصاد کشاورزی در زمینه های مختلف این بخش از اقتصاد بسیار ضروری می باشد. اقتصاد کشاورزی عوامل اقتصادی مؤثر در امور کشاورزی، روابط اقتصادی بین عوامل تولید کشاورزی و کاربرد اصول اقتصاد در تولید و توسعه کشاورزی را مورد بررسی قرار داده و راهکارهایی را برای کاهش هزینه و افزایش درآمدهای ارائه می دهد.

نکته

این رشته دانشگاهی روش های استفاده بهینه از منابع طبیعی در بخش کشاورزی را از طریق روش ها و ابزار های نوین و کارآمد مورد مطالعه قرار می دهد. با آموزش نیروهای متخصص و کارآمد و تکیه بر دانش و اندوخته های علمی و تجارب عملی، طرح های توسعه کشاورزی و ارزیابی های اقتصادی در سطوح مختلف منطقه ای و یا ملی تهیه و تدوین می شوند. روش های تجزیه و تحلیل کمی و ارائه مدل های ریاضی در حل مسائل و مشکلات تولید، توزیع و یا معرف مواد غذایی و مواد خام توسط کارشناسان این رشته دانشگاهی تهیه و ارائه می شود.

شایان ذکر است که برای ورود به این رشته، علاقه به آن ضروری بوده و داوطلبان باید به زمینه های اقتصادی و کشاورزی علاقه‌مند باشند. همچنین افرادی که به این رشته وارد می شوند باید از قدرت تجزیه و تحلیل بالایی نیز برخوردار باشند تا بتوانند مسائل اقتصادی را پیش بینی و حل کنند. داشتن استعداد و هوش تحصیلی در دروسی مانند ریاضی نیز از لازمه های این رشته دانشگاهی بشمار می آید.

سخن آخر

انتخاب رشته دانشگاهی به عنوان یکی از مهم ترین و اساسی ترین انتخاب های هر فرد در زندگی محسوب می شود زیرا بر آینده فرد نقش بسزایی را ایفا می کند. اولین گام برای انتخاب رشته مناسب شناخت خصوصیات فردی می باشد. علایق و استعداد های ذاتی و همین‌طور روحیات فرد باید در انتخاب رشته دانشگاهی مورد توجه قرار بگیرند. نکته مهم دیگر شناخت درست رشته های دانشگاهی می باشد. در واقع داوطلب قبل از انتخاب رشته باید درباره رشته های تحصیلی تحقیق و پژوهش نموده و رشته دانشگاهی را انتخاب نماید که در آینده از بازار کار و درآمد خوبی برخوردار باشد. انتخاب های نادرست و بدون بررسی می تواند در آینده باعث پشیمانی و اتلاف وقت و انرژی گردد. برای شناخت و بررسی رشته های دانشگاهی می توانید به نشریه علمی جهان شیمی فیزیک مراجعه نمایید.