رابطه شمر با حضرت عباس

درباره نسبت حضرت عباس (ع) با شمر ملعون

درباره نسبت حضرت عباس با شمر تاریخ می‌گوید؛ از آن جهت که مادر حضرت عباس(ع) با شمر بن ذی الجوشن هر دو از یک قبیله بودند و رسم عرب این است که به افرادی که از یک قبیله هستند و به نوعی وابستگی با هم دارند به فرزندان آنان با نگاه فامیلی نظر می‌کنند، به فرزندان ام البنین خطاب به خواهر زادگان نمود که جریان را برخی چنین نقل کرده‌اند: راوى می‌گوید: شمر روز عاشورا در برابر سپاه ایستاد و صدا زد: خواهرزادگانم کجایند؟ عباس و برادرانش کجا هستند؟ کسى بدو پاسخ نداد. امام حسین(ع) بدان‌‏ها فرمود: «هر چند وى فردى فاسق است ولى به او پاسخ دهید». از این‌رو، عباس به سمت او رفت و فرمود: چه می‌خواهى؟ شمر گفت: خواهرزادگان! شما در امان هستید. عباس(ع) به او فرمود: لعنت خدا بر تو و امان تو! اگر تو دایى ما هستى، پس چرا به ما امان می‌دهى؟ ولى فرزند رسول خدا را امان نمی‌دهى؟ برادران عباس نیز نظیر سخنان آن‌حضرت را تکرار کردند و بازگشتند.

اگر شمر بن ذی الجوشن، دایی عباس بن علی(ع) بوده باشد،قاعدتا باید این ملعون را برادر سیده صاحب کرامتی چون أم البنین بدانیم درحالیکه درواقع چنین نیست..   پدر أم البنین، حزام بن خالدربیعة و پدر شمر، جوشن بن شرحبیل بن الأعور بوده است. درست است که شمر بن ذی الجوشن و أم البنین هر دو از قبیلهٔ بنی ﻛﻠﺎب هستند، امّا هرگز برادر و خواهر نبودهﺍند. درواقع با بررسی خصلتهای عرب درمی یابیم زمانی که شمر موضوع امان نامه را به عنوان حربه ای تاکتیکی با هدف ایجاد جنگ روانی در مقابل یاران باوفای سیدالشهدا (ع) مطرح کردد به خاطر هم قبیله بودن از عنوان خواهر زاده استفاده میکندنه دلیل فامیل بودن!

نسبت شناسی شمر و سیده ام البنین  شمر بن ذی الجوشن بن شرحبیل بن الأعور بن عمر بن معاویه و که معاویه همان، ضباب بن کلاب باشد. یعنی شمر از قبیله بنی کلاب است. ‏اما ام البنین یا همان فاطمه کلابیه، نسبش عبارت است از : ام البنین فاطمة بنت حزام بن خالد بن ربیعة بن الوحید بن کعب بن عامر بن کلاب. ‏پس در کلاب نسب هر دو به هم می رسد و هردو کلابی هستند اما به هیچ وجه شمر برادر حضرت ام البنین نیست. و ا ینکه می گوید: خواهر زادگان ما در امان هستند منظورش این است که مادر ایشان از قبیله ماست و مانند خواهر ما محسوب می شود نه اینکه واقعا خواهر ما باشد. در اعراب رسم بود اگر از ایشان دختری با طایفه دیگری ازدواج می کرد حتی اگر چند نسل هم از او می گذشت یعنی فاصله حتی به چند نسل هم می رسید فرزندان او را با انتساباتی این گونه خطاب قرار می دادند .

منابع: سقّای کربلا – ابوالقربة – مجید زجاجی کاشانی  تاریخ الأمم و الملوک ، أبو جعفر محمد بن جریر طبری (م ۳۱۰) تحقیق محمد أبو الفضل ابراهیم ، بیروت، دار التراث ، چاپ دوم، ۱۳۸۷۱۹۶۷٫ج ۵ ص ۴۲۲  عمدة الطالب، ابن عنبه، قم: انصاریان، ۱۴۱۷ق، ص ۳۲۷

ادعای وجود نسب خانوادگی شمر با حضرت ابوالفضل العباس

آیا شمر دایی حضرت عباس بوده است؟

گفته شده است که؛

《در روز نهم محرم، شمر بن ذی الجوشن به همراه امان نامه از طرف عبیدالله بن زیاد به سوی اردوگاه امام حسین(ع) به راه افتاد و با صدای بلند فریاد زد:

«أَیْنَ بَنُو أُخْتِی؟!!»خواهر زادگان من کجایند؟!

وقتی فرزندان ام البنین(س) پاسخ دادند:

چه می گویی شمر؟!

شمر گفت:

«یا بَنِی اُختِی!…»

ای خواهر زادگان من!..

پس صریحا شمر اذعان کرده است که او دایی فرزندان ام البنین(س) است!»

در این باره باید گفت که این نقل در جریان امان نامه که در روز نهم محرم سال ۶۱ توسط شمر به خیمه امام حسین(ع) آورده شد، آمده است و در کتب معتبر از جمله الارشاد شیخ مفید و اللهوف سید بن طاووس به آن اشاره شده است.(اللهوف سید بن طاووس، ص۸۸)

اما نسب حضرت ام البنین(س) یا همان فاطمه کلابیه به این نحو است؛

«فاطمة بنت حزام بن خالد بن ربیعة بن عامر بن صعصعة الکلابیة»

در حالی که نسب شمر چنین است؛

«شمر بن شُرَحبیل (ذی الجوشن) بن اَعْوَر بن عمرو بن معاویة بن کِلاب بن ربیعة بن عامر بن صَعصعة الکلابیة»

با توجه به این مطلب، هر دو، در نسب متفاوتند و آخر الامر به کلاب می رسند.

اما این که شمر فرزندان ام البنین(س) را خواهر زادگان خود خطاب می کند، منظورش آن است که مادر ایشان از قبیله ما است و مانند خواهر ما محسوب می شود نه آنکه واقعا خواهر ما باشد!

و رسم عرب بر این بود که اگر دختری از طایفه آنها با طایفه دیگری ازدواج می کرد، حتی اگر چند نسل می گذشت، فرزندان او را با انتساباتی این گونه خطاب قرار می دادند.